Wdzydzki Park Krajobrazowy Jezioro Wdzydze, na pierwszym planie półwysep Zabrody,
na dalszym półwysep Kozłowiec fot.Wojciech Zdunek
Wdzydzki Park Krajobrazowy
Kompleksy leśne wokół „Kaszubskiego Morza”, czyli zespołu jezior Wdzydze, to z jednej strony niezwykle cenione przez turystów miejsce na rekreację, sport i wypoczynek, a z drugiej – wyciszona i kameralna przestrzeń świetnie zachowanych siedlisk dzikiej przyrody. Cztery szlaki piesze wytyczone we Wdzydzkim Parku Krajobrazowym obejmują również miejsca magiczne, a także atrakcje historyczne – również te o metryce sięgającej bardzo dalekiej przeszłości.
Oto bowiem w okolicach Wdzydz swój odcinek ma zielony szlak „Kręgów Kamiennych”, zwany również „Partyzanckim”, ciągnący się z miasteczka Sierakowice do wsi Czarna Woda. Na terenie Parku trasa przebiega na dystansie 21 kilometrów, z czego większość to lasy. Wędrówka obejmuje liczne grodziska z różnych okresów historycznych, a także cieszące się dużą sławą wśród miłośników ezoteryki i parapsychologii cmentarzyska Gotów i Gepidów w Węsiorach i Odrach, zwane powszechnie kręgami kamiennymi. Innym ciekawym punktem na trasie jest Diabelski Kamień, czyli wysoki na ponad 2 metry i szeroki na prawie 5 metrów głaz narzutowy. Według legendy, diabeł zamierzał którejś nocy zniszczyć miejscową kaplicę za pomocą potężnego głazu. Lecący do celu bies oberwał jednak jasnym gromem, przez co upuścił kamień na ziemię. Gdy próbował go ponownie unieść, zaświeciło słońce, przed którym diabeł musiał ukrył się wewnątrz skały. W otwór w skale wbito żelazny krzyż, który po dziś dzień nie pozwala czartowi wyjść na zewnątrz.
135 kilometrów liczy łącznie czerwony szlak „Kaszubski”, rozpoczynający się we wsi Sierakowice i ukazujący wszechstronne walory regionu Kaszub. Przez teren Parku trasa przebiega na odcinku 18 kilometrów, wkraczając doń w Grzybowskim Młynie. Podążamy z biegiem rzek Trzebiocha i Wda, by dotrzeć do Wdzydz Kiszewskich, gdzie czeka na nas atrakcja turystyczna Kaszub – Muzeum Kaszubskiego Parku Etnograficznego, które warto odwiedzić.
Patronem niebieskiego szlaku jest Izydor Gulgowski, nauczyciel, poeta i publicysta, współzałożyciel Kaszubskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Niedługa (7,5 kilometra) trasa ma swój początek we Wdzydzach Kiszewskich, skąd udamy się lasami sosnowymi do osady Gołuń, gdzie znajduje się węzeł wszystkich szlaków wytyczonych w obrębie Parku. Na naszej drodze znajdą się też niewielkie jeziorka Wałachy, Stryjek i Kotel, przy których planowane jest utworzenie rezerwatów przyrody. Szlak kończy się na skraju wsi Olpuch w rejonie przystanku autobusów PKS.
Czarny szlak „Wdzydzki” o długości 19 kilometrów niemal w całości leży na terenie Parku, rozpoczynając swój bieg w miejscowości Olpuch. Leśna trasa, łącząca się ze szlakami niebieskim i czerwonym, biegnie wschodnim brzegiem jeziora Wdzydze przez las wchodzący w kompleks Borów Tucholskich. Ostatnim punktem szlaku jest znana miejscowość Wiele, w okolicy której zbudowano grupę 23 obiektów sakralnych, zwaną Kalwarią Wielewską i będącą atrakcją turystyczną Kaszub. We wsi odbywają się Turnieje Gawędziarzy Ludowych Kaszub i Kociewia.
