Muzeum Nauki Gdanskiej, oddział Muzeum Gdańska zgromadziło kolekcję zegarów z całego okresu zegarmistrzostwa mechanicznego i mechaniczno-elektrycznego. Obejrzeć można mechanizmy datowane nawet na wiek XIV czy XV, a także te, powstałe po II wojnie światowej. Pomiędzy nimi są takie rarytasy jak oryginalny zegar kolebnikowy, jeden z nielicznych zachowanych w Europie, zegar z jedynej polskiej fabryki zegarów wieżowych Michała Mięsowicza z Krosna, a nawet mechanizm z Wysp Brytyjskich.
Fot. Muzeum Nauki Gdańskiej
Na poddaszach muzeum zainstalowano w 2011 roku – w związku z 400 rocznicą urodzin Heweliusza – zbudowany w Muzeum Nauki Gdańskiej pierwszy na świecie zegar wykonany w technologii sygnałów pulsarowych. Zegar ten wykorzystuje jako podstawę czasu impulsy wysyłane przez pulsary (rodzaj gwiazd neutronowych) i jest jedynym zegarem, który oparty jest o zjawisko zachodzące daleko poza Ziemią; wytypowano do tego pulsary znajdujące się w odległości 5.000 – 10.000 lat świetlnych. Co więcej teoria przewiduje, że może stać się on najdokładniejszym wzorcem czasu, jaki do tej pory skonstruowano.
Dla uczczenia urodzin Heweliusza i przypomnienia jego osiągnięć jako konstruktora, w tym także, niezależnie od Christiaana Huygensa, zegara wahadłowego, w naszym oddziale skonstruowano najdokładniejszy zegar wahadłowy HEVELIUS-2011. Jest to podobnie jak jego poprzednik – zegar Shortta – zegar elektro-mechaniczny, z tym że jego dokładność jest około trzech rzędów wyższa; gdy zegar Shortta wykazywał uchyb dobowy w granicach 2-3 milisekund, to HEVELIUS-2011 w pierwszych próbach wykazał uchyb 2-8 mikrosekund.
W górnych partiach wieży można podziwiać 50-dzwonowy carillon. Tradycja tego instrumentu w kościele św. Katarzyny sięga XVI wieku. W 1738 roku zamontowano nowy 37-dzwonowy instrument, który spłonął w pożarze w 1905 roku. Jego następcę z roku 1910 zdjęto w czasie II wojny światowej oddając na złom. Obecny, odbudowany w latach 1989-1998 jest największym carillonem koncertowym w Polsce i w Europie Środkowej. W 2013 roku został uzupełniony o pięćdziesiąty dzwon „Katarzyna” o masie 2875 kg. W sumie Gdańsk jest jedynym w Polsce miastem posiadającym czynne carillony, w dodatku w liczbie trzech instrumentów – wszystkie w zarządzie Muzeum Gdańska.
Fot. Muzeum Nauki Gdańskiej
Na balkonie hełmu wieży, 50 metrów nad poziomem gruntu urządzono punkt widokowy o niezwykłych walorach. Widok jest bardzo rozległy – widać bardzo dobrze Zatokę Gdańską, półwysep Hel, Mierzeję Wiślaną, wzgórza morenowe, Żuławy, Klif Redłowski a przede wszystkim Stare i Główne Miasto w Gdańsku. Spomiędzy narożnych wieżyczek hełmu wyłania się urzekający swoją perspektywą widok Gdańska i okolic, np. obiekty o wysokości 20 metrów widać w promieniu dwudziestu kliku kilometrów.
Objaśnienia w muzeum są dwujęzyczne polskie i angielskie. Można sprawdzić bezpośrednio działanie niektórych mechanizmów. Prowadzone są też zajęcia edukacyjne z zakresu historii nauk ścisłych.
Godziny otwarcia:
Od 1 maja do 30 września:
Poniedziałek-niedziela, godzi. 10.00-18.00
Ostatnie wejście na 30 min przed zamknięciem obiektu.
