Szacuje się, że w latach 1914 – 1918 w obozie zginęło ok. 12 tys. osób pochowanych w zbiorowych mogiłach. Również przed rozpoczęciem II Wojny Światowej w Czarnem istniał obóz koncentracyjny, którego więźniami byli przeciwnicy reżimu hitlerowskiego. Pierwszych 50 więźniów przywieziono do obozu 28 czerwca 1933 roku. Wśród osób przebywających w obozie LAGER III znajdowali się członkowie pomorskiej opozycji antyhitlerowskiej. Obóz został zlikwidowany już po 2 miesiącach od jego powstanie, ze względu na zbyt małą odległość od polskiej granicy.
W trakcie trwania II Wojny Światowej na terenie jednostki wojskowej w Czarnem powstał kolejny obóz jeniecki STALAG IIB – Hamerstein Langer NORD. Wrześniem 1939 roku znajdowało się w nim ok. 9 tys polskich żołnierzy. Więźniowe byli wyjątkowo dobrze traktowani. Ich głównym zajęciem była uprawa ziemi na terenie rejencji pilskie i koszalińskiej, po pracy mieli możliwość tworzyć więzienne życie kulturalne. Oprócz pracy na roli, część więźniów zajmowała się budowaniem obozowych baraków. Oprócz jeńców polskich przetrzymywani tu również byli obywatele francuscy, belgijscy, holenderscy, angielscy i amerykańscy, łącznie około 20 tys. osób. Z nadejściem roku 1941 obóz został rozbudowany, a nowa część nazywała się Hamerstein Langer OST. Było to miejsce przeznaczone dla jeńców sowieckich, wśród których znajdowała się duża grupa polaków przymusowo wcielonych do Armii Czerwonej w latach 1939 – 1941.
W 1968 roku, w wyniku badań miejsca grzebania jeńców ujawniono 24 masowe groby. Znaleziono w nich przedmioty osobiste należące do jeńców sowieckich. Według wstępnych ustaleń, gdyż nie wszystkie groby zostały odkryte, w Czarnem zginęło od 40 do 70 tys. jeńców sowieckich.
Autor: LOT „Ziemia Człuchowska”
