Park Narodowy Bory Tucholskie , dawny most na rzece w Babilonie fot.Daniel Frymark
Znajdujący się w południowo-zachodniej części województwa Pomorskiego Park Narodowy „Bory Tucholskie” to obszar, który w piękny sposób ukazuje siłę i samowystarczalność natury. Panujące tu warunki stwarzają nie tylko idealną ostoję dla wielu gatunków zwierząt i ptactwa, lecz również idealne miejsce na wyprawę dla poszukiwaczy najcenniejszych skarbów pomorskiej przyrody. Mogą oni obrać jedną z czterech ścieżek dydaktycznych, zapewniających świetny przegląd przyrodniczych atrakcji Borów Tucholskich.
Niebieska ścieżka dydaktyczna „Piła Młyn” ma swój początek w osadzie Bachorze i wiedzie nas przez najpiękniejsze miejsca w parku, pozwalając na uświadomienie sobie jego bogactwa florystyczno – faunistycznego. Podążając tą trasą, powinniśmy zwrócić uwagę na występujące tu rzadkie porosty, świadczące o wysokiej jakości powietrza i specyficznym mikroklimacie Borów Tucholskich. Jeden z przystanków ścieżki zwraca uwagę na ziomoziół północny – wyjątkową roślinę, będącą reliktem polodowcowym. Na ścieżce dowiemy się również, w jaki sposób na obszarze parku prowadzona jest ochrona cennych gatunków ptaków, nietoperzy i płazów, a także jak uprawia się w tych lasach bartnictwo. Dotrzemy do Krzyża Napoleońskiego, kopię drewnianego krucyfiksu, jaki na początku XVIII w. ustawili tu legioniści polscy. Ujrzymy wreszcie cztery leżące blisko siebie jeziora (kolejno Kacze Oko, Płęsno, Skrzynka i Charzykowskie), charakteryzujące się różnymi typami genetycznymi. Ścieżka Piła-Młyn ma blisko 6 kilometrów długości i stanowi niebywałą atrakcję przyrodniczą Borów Tucholskich.
Bory Tucholskie, droga na Chojnice w miejscowości Jarcewo, fot. Daniel Frymark
Ok. 2 kilometry na północ od wsi Klosnowo wytyczono czerwoną ścieżkę o nazwie „Łąki Józefowskie”, pozwalającą na podziwianie wszystkich ekosystemów parku, zarówno lasu czy łąki, jak i jeziora, w tym wypadku największego i najgłębszego w PN „Bory Tucholskie” jeziora Ostrowite. Trasa doskonale uwypukla różne aspekty życia Borów i ich otoczenia. Dowiemy się tu chociażby o znaczeniu działalności mrówek czy bobrów, uświadomimy sobie piętrową budowę lasu, poznamy rośliny tzw. dna lasu, a także dowiemy się, co dzieje się z martwymi drzewami. Długość tej ścieżki to ok. 5,3 km.
„Wokół jeziora lobeliowego Wielkie Gacno” to nazwa najdłuższej ścieżki w parku, oznaczonej kolorem zielonym i rozpoczynającej się przy leśniczówce w Bachorzu. Pozwoli nam ona na odkrycie niezwykłej roślinności wydmowej, jaka rozwija się w sąsiedztwie jezior lobeliowych, charakteryzujących się wodami o dużej przejrzystości. Przykładem występujących tu specyficznych roślin jest lobelia jeziorna, czyli gatunek, któremu taki typ akwenu zawdzięcza swoją nazwę. Długa na ponad 6,5 kilometra ścieżka obrazuje również, na czym polega biologiczny proces sukcesji.
Jezioro lobeliowe – Wielkie Gacno, fot. Beata Grabowska
Znacznie krótsza i łatwiejsza do pokonania jest Botaniczna Ścieżka Dydaktyczna, mająca swój początek przy siedzibie Parku w Charzykowach. Cały obszar nie przekracza pół hektara, znajdziemy tu jednak wiele przykładów występującej w Borach Tucholskich flory. Począwszy od siedlisk borowych, poprzez torfowiska, stanowiska paprotników, wrzosowiska i różne rodzaje lasów, aż po roślinność łąkową i wodną – wszystko to sprawia, że ścieżka skupia jak w soczewce wszystkie zielone oblicza parku. Zapoznamy się też z roślinami użytkowymi i towarzyszącymi człowiekowi (synantropami), również tymi służącymi ozdobie. A w ulokowanym na końcu ścieżki Ogrodzie Zmysłów czekają nas zarówno niezwykłe zapachy, wywołane zgromadzonymi tu gatunkami roślin, jak i widoki, zapewnione przez latające tu licznie piękne motyle.
Wydma śródlądowa w Borach Tucholskich, fot. Beata Grabowska
