Na plaży, w muzeum, w kościele, na ulicznych straganach – bursztyn – „bałtyckie złoto”, spotkać można wszędzie. Magiczny kamień wrósł bardzo mocno w lokalną kulturę i sztukę, nic w tym dziwnego, skoro zbierano go i obrabiano nad Bałtykiem od niepamiętnych czasów.

Czym jest bursztyn?

Geolog odpowie, że jest to skamieniała żywica drewna, która w epoce przedlodowcowej, występowała na obszarze dzisiejszej Skandynawii. Dawno, dawno temu, w miejscu dzisiejszego Bałtyku, płynęła wielka rzeka, która przenosiła z północy bursztyn w okolice dzisiejszych południowych wybrzeży morza.

Zadając to samo pytanie chemikowi lub fizykowi, dowiemy się, że bursztyn ma wiele niezwykłych właściwości. Bo kto wie, że jest on tylko niewiele cięższy od wody, przez co pływa w mocnym roztworze soli. Albo, że ma silne właściwości elektrostatyczne, lub że można go palić a wówczas uwalnia się z niego przyjemny zapach. 

Jeszcze inne, równie ciekawe rzeczy, dowiemy się o bursztynie od historyka lub archeologa. To oni przybliżą nam historię tej niezwykłej skamieliny, która towarzyszy kulturze południowych wybrzeży Bałtyku odkąd pojawili się na nim pierwsi ludzie. 

Jest tylko jedna rzecz, której nie wytłumaczy żaden naukowiec… to magia bursztynu, który zawsze działał na wyobraźnię ludzi.

Jak to z tym bursztynem było…?

Wraz z pojawieniem się Gdańska w źródłach pisanych, pojawiły się również pierwsze informacje o bursztynie oraz Rzymianach wyruszających w podróż Bursztynowym Szlakiem, w celu pozyskania tego drogocennego kruszca. Bursztyn był tak cenny, że Krzyżacy karali karą śmierci za jego nielegalne posiadanie, zaś gdańscy mistrzowie wykonywali z niego prawdziwe dzieła sztuki.

Biżuteria z bursztynu, fot. pomorskie.travel

Historię bursztynu oraz rolę jaką odgrywał w kulturze, sztuce i życiu mieszkańców regionu prezentuje Muzeum Bursztynu, zlokalizowane w Wieży Więziennej. W jednym miejscu, w atrakcyjny sposób prezentowane są niezwykłe okazy bursztynu. Prawdziwym hitem jest zatopiona w skamieniałej żywicy jaszczurka!.

Bursztynowa uliczka i nie tylko

Wspaniałe zbiory bursztynu ma także Muzeum Archeologiczne przy Mariackiej. Wielkie wrażenie robi ogromna bursztynowa monstrancja i bursztynowy ołtarz w Kościele św. Brygidy. Najbliższy kontakt z bursztynowymi pięknościami w rozmaitych stylach, kształtach, wielkościach i cenach zapewnia jednak gdańska ulica Mariacka z licznymi warsztatami i sklepami. 

Różne rodzaje bursztynu występują na całym świecie. Nigdzie nie ma go jednak tyle i nie jest tak piękny w swojej magicznej różnorodności jak nad brzegiem Bałtyku. By bursztyn poznać, by doświadczyć go nie tylko jako przyrodniczej osobliwości, ale i jako elementu wielowiekowej kultury, trzeba przyjechać do Gdańska – światowej stolicy bursztynu.